Wanneer tussen teamleden onderling en hun leidinggevende geen vertrouwen is, dan gaat veel energie verloren aan misverstanden, irritaties en andere performanceverlagende ‘grollen’.
Tijdens een teambuildtraining kan dan, als onderdeel van het kweken van begrip voor elkaars positie, een bemoeitoneeloefening plaatsvinden.
Soms past het in zo’n training om situaties uit te beelden. Geen rollenspel, dat kan averechts werken in een instabiele teamsituatie. Rollenspel kunnen namelijk soms verschrikte reacties oproepen, en dat kun je op zo’n moment niet gebruiken. Bemoeitoneel zet iets in beweging. Het brengt discussies op gang zodat een andere manier van werken gaat leven. Zo kan vertrouwen herwonnen worden. En daarbij komen zowel voor- als nadelen aan bod.
Zie de blog van vorige week over wat achtergronden van bemoeitoneel.
Bemoeitoneel:
Alles dat je nodig hebt zijn twee personen (acteurs) die de werksituatie naspelen.
De cursisten zijn actief betrokken maar ‘spelen’ zelf niet mee.
De eerste keer wordt de situatie in zijn geheel gespeeld. Deze situatie escaleert.
De tweede keer dat de situatie wordt gespeeld, mogen de cursisten op een van tevoren bepaalde acteur, ingrijpen.
Zij geven tijdens het naspelen aan wat die acteur moet zeggen. De acteur gebruikt deze aanwijzing en volgt deze indien mogelijk zo letterlijk mogelijk op. De cursist leert hoe hij/zij een situatie kan sturen, en hoe hij/ zij duidelijk kan formuleren om een verandering te bewerkstelligen. Deze observatie kan de cursist gebruiken in de werksituatie.
Ter voorbereiding maak je, in overleg met de klant, een script. Dit is gebaseerd op informatie uit de werkwereld van het team. Het dient herkenbaar te zijn, met ruimte voor humor en herkenning.
Hieronder een voorbeeldscript bij een sportclub, waar het bestuur en team niet dezelfde taal spreken.. Zo’n soort situatie heeft iedereen wel eens meegemaakt waarbij twee mensen langs elkaar heen praten.
Leider jeugdteam (L) – Bestuur (B)Gesprek vindt plaats tussen een bestuurslid en een leidinggevende, net na of tijdens een vergadering.
B: We hebben namens het bestuur besloten dat jullie hier volgende week na het kampioensfeest niet kunnen overnachten in verband met de ontbrekende brandpreventiemiddelen.
L: Ja, wat is dat nou voor een gezeik. We hebben het de vorige keer toch ook gewoon gedaan?
B: Ik kan me je reactie voorstellen, maar we hebben het er in het bestuur nog eens over gehad en we vinden het toch geen veilig idee.
L: Wat weet jíj nou van overnachtingen in het clubgebouw? We stoken echt geen barbecue binnen, hoor.
B: Dat doet er niet toe. Het clubgebouw voldoet niet aan de veiligheidsvoorschriften en wij zijn verantwoordelijk voor ieders veiligheid, dus er wordt niet overnacht. En daarmee basta.
L: Ja zeg, wat een gezeik altijd! Van het vorige bestuur had het wel gemogen.
B: Ja, daarom is dat bestuur ook weg.
L: Helaas wel ja. En waar moeten we nu naar toe? Bij jouw in je achtertuin ofzo?
B: Ja, ho eens. Ík kan er niets aan doen dat jullie pas zo laat je overnachtingen regelen!
L: Zo láát?! We hebben het vorige week al aangekaart! Jullie zijn gewoon een stelletje zeikers.
B: Vorige week is dus te laat hè! Dat zie je maar weer. De afspraak hieromtrent is duidelijk.
Afspraak is afspraak. Einde discussie!
L: Je bekijkt het maar! Wij gaan hier gewoon overnachten volgende week. En we laten ons niet door jou of wie dan ook tegen houden. Anders kom je maar mooi zelf tegen de kinderen vertellen dat we door jullie muggenzifterij het weekend niet door kunnen laten gaan!
L loopt kwaad en mopperend weg.Wanneer het script nog eens wordt gevolgd, kunnen je cursisten ingrijpen op het jeugdteamlid. Dus bijv. bij de eerste, ipv. “Ja zeg, wat een gezeik altijd…”, “Hoe kunnen het dan wel doen?”. De ander, Bestuurslid, zal dan wat anders zeggen, waardoor de situatie beheersbaar blijft.
- Je cursisten zien dan veranderend gedrag, zonder dat ze zelf moeten deelnemen aan de discussie.
- De acteurs leiden de discussie, en geven feedback. De trainer blijft op de achtergrond en observeert.
Wat doe ik ermee
Één levende situatie zegt meer dan 10 sheets. Cursisten zien voor hun neus een situatie kantelen, de acteurs leiden na de gespeelde situatie de discussie achteraf. En geven aan wat zij vonden van de suggesties bij de ingrepen.
Ik kan observeren en waar nodig aanvullen en terugkoppelen naar eerdere trainingsonderdelen. Daarnaast kan ik de veranderingen reguleren en het contact met de acteurs houden, op haalbaarheid van de aanwijzingen/ veranderingen van het publiek
Ik laat bemoeitoneel altijd een onderdeel zijn van een cursus, dus geen op zichzelf staand dagdeel. Dat blijft niet hangen.
ICT tip
Voor Microsoftgebruikers die Windows 7 gebruiken:
Een site die je vaak gebruikt kun je aan de taakbalk onderin je scherm vastmaken. Zo maak je een snelkoppeling van een site.
Hoe:
Open in je Internet Explorer de gewenste site.
Klik dan op het tabblad en sleep dit tabblad naar je taakbalk. Een klein icoontje van die site verschijnt en blijft daar, ook als je de browser afsluit.
Weghalen: klik rechts op het icoontje en klik op de tekst: “Dit programma losmaken van de taakbalk”.